لطافت معنی

معمولاً در طهران، هر واعظی را که برای یک دهه برای منبر رفتن در مجلسی دعوت می‌کردند، در شب آخر نیز وی را برای همان دهة از سال دیگر دعوت می‌نمودند. در آخرین سالی که مرحوم دری (سید ضیاءالدین دُری) در قید حیات بود، یک شب از دهة محرم (شب هشتم یا نهم) جوانی از ایشان قبل از منبر سئوالی می‌کند که مراد از این شعر چیست؟:

مرید پیر مغانم ز من مرنج ای شیخ / چرا که وعده تو کردی و او بجا آورد
مرحوم دری می‌گوید: جواب این سئوال را در بالای منبر می‌دهم تا برای همه قابل استفاده باشد. ایشان در فراز منبر از قضیة نهی آدم ابوالبشر از خورن گندم، و داستان نان جوین خوردن امیرالمؤمنین (ع) را در تمام مدت درازای عمر بیان می‌نماید و حتی اینکه آن حضرت در تمام مدت عمر ابداً نان گندم نخورد و از نان جوین سیر نشد، و سپس می‌گوید:
مراد از شیخ در این بیت، حضرت آدم علی نبینا و آله و علیه السلام است که وعدة نخوردن از شجرة گندم را در بهشت داد ولی به آن وفا نکرد و از امر خداوند سرپیچی نمود و گندم را تناول کرد. و مراد از پیر مغان امیر المؤمنین (ع) است که در تمام مدت عمر نان گندم نخورد و وعدة عدم تناول از شجرة گندم را او ادا کرده و به اتمام رساند.
این مجموع تفسیر این بیت بود که وی بر سر منبر شرح داد و منبرش را خاتمه داد. قبل از پایان سال، مرحوم دری فوت می‌کند و لهذا در سال بعد، در دهة محرم در آن مجلس مَدعوی که باید حضور داشته باشد، نمی‌تواند شرکت نماید.
درست در سال بعد در درهة محرم در همان شبی که جوان این سئوال را از مرحوم دری می‌کند وی را در خواب می‌بیند که مرحوم دری به نزد او آمد و گفت:
ای جوان! تو در سال قبل در چنین شبی از من معنی این بیت را پرسیدی و من آن طور پاسخ گفتم. اما چون بدین عالم آمده‌ام، معنی آن طور دیگری برای من منکشف شده است:
مراد از شیخ حضرت ابراهیم (ع) است و مراد از پیر مغان حضرت سید الشهداء (ع) و مراد از وعده،‌ ذبح فرزند است که حضرت ابراهیم بدان امر خداوند وعدة وفا داد اما حقیقت وفا را حضرت اباعبدالله (ع) در کربلا به ذبح فرزندش حضرت علی اکبر (ع) انجام داد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
روح مجرد(یادنامة عارف کبیر حضرت حاج سید هاشم حداد قدس سره)/ علامه سید محمد حسین حسینی طهرانی، چاپ اول، رجب‌المرجب 1414: انتشارات حکمت/ ص457